19/05/2010
België is een consensusdemocratie par excellence, vooral wat de communautaire breuklijn betreft. Hoewel Vlaamse partijen over een meerderheid beschikken in het federale parlement, moeten ze op het vlak van staatshervorming en communautaire evenwichten een compromis vinden met Franstalige partijen.
In het dossier van de splitsing van de kieskring Brussel-Halle-Vilvoorde (BHV), zijn Vlaamse partijen – na hier decennialang volgens de typische consensuslogica mee te zijn omgegaan – de voorbije jaren echter een meerderheidslogica beginnen volgen, eerst in hun discours, daarna ook in hun handelen. Terwijl dit politieke instabiliteit en crisissen opleverde, bracht het een oplossing geenszins dichterbij, aangezien de verplichting om tot consensus te komen in België grondwettelijk verankerd is. Dit roept de vraag op wat Vlaamse partijen plots bezielde om te handelen volgens een meerderheidslogica terwijl ze in een consensussysteem functioneren.
Dave Sinardet zal eerst de belangrijkste kenmerken van consensusdemocratieën overlopen en aangeven hoe deze in het Belgische systeem tot uiting komen. Vervolgens zal hij de casus BHV in dit licht analyseren en een antwoord proberen te vinden op de vraag wat het paradoxale gedrag van de Vlaamse partijen kan verklaren.
Zo komt ook de lange geschiedenis van Brussel-Halle-Vilvoorde aan bod, van het vastleggen van de taalgrens tot de val van de regering Leterme II. Dave Sinardet ontrafelt eveneens de mythes die de voorbije jaren over dit dossier zijn ontstaan, aan beide kanten van de taalgrens en bespreekt mogelijke oplossingen.
Dave Sinardet is politicoloog aan de Universiteit Antwerpen en deeltijds professor aan de VUB en de Facultés Universitaires Saint-Louis. Hij is expert in Belgisch federalisme en staatshervorming. Tevens is hij vaste columnist voor De Standaard en Le Soir en auteur van het te verschijnen boek ‘Het verband van België‘ (Meulenhoff-Manteau).