“Fysica op een dwaalspoor? – Alle neuzen richting Genève (deeltjesversneller)”
Charles Ramsdonck, de gastspreker van het Wetenschapscafé van woensdag 17 juni, bleek een begenadigd lesgever. Na een beroepsloopbaan als ingenieur in de procesautomatisering kon hij zich volop wijden aan zijn levenslange passie, de kosmologie met al haar connecties naar de deeltjesfysica toe, zeg maar de samenhang tussen het oneindig grote en het oneindig kleine.
Sommigen vreesden dat deze sessie, geafficheerd met de titel “Fysica op een dwaalspoor?” en ondertitel “Alle neuzen richting Genève (deeltjesversneller)”, een herhaling van of variatie op het thema van het tweede Wetenschapscafé (met Nick van Remortel) zou worden, maar ze hadden het mis: het was er veeleer een fraaie aanvulling op. Charles Ramsdonck, die ingeleid werd door Walter Simons, wist het publiek te boeien met de grote vraagstukken waarmee de hedendaagse kosmologie en, bij uitbreiding, de fysica geconfronteerd worden: de natuur en de herkomst van de enorme hoeveelheid “donkere materie “en “donkere energie” in het universum. Een en ander voerde natuurlijk naar het begrip massa: waar komt massa überhaupt vandaan? Een voor de leek triviaal aandoende vraag, maar de spreker legde uit dat massa even goed een verklaring moet hebben als andere eigenschappen van de elementaire deeltjes waaruit de materie opgebouwd is zoals, pakweg, hun spin of hun lading.
Charles Ramsdonck heeft op de Volkssterrenwacht Urania van Hove al langer zijn sporen verdiend als lesgever, gespecialiseerd in onderwerpen zoals sterrenhopen (clusters), elementaire deeltjes, snaartheorie (string theory) en kosmologie in het algemeen. Het was zijn grote verdienste de moeilijke, nog steeds niet toetsbare theorieën die heden ten dage opgevoerd worden om de geheimen van de kosmos te ontsluieren, op een bevattelijke wijze en in een aangename verteltrant weer te geven en deze te linken aan de in het CERN te Genève op gang zijnde – tijdelijk stilgelegde – experimenten met de Large Hadron Collider. Hij maakte daarmee duidelijk waarom binnen de fysische wereld de nervositeit en de ongerustheid over de juistheid van de bestaande opvattingen zo groot zijn en waarom “alle (fysische) neuzen” naar de stad aan de voet van de Jura gericht zijn.
In een – op de spreker na – muisstille Hopsack was de belangstelling groot. Charles Ramsdonck beantwoordde met brio de vragen die uit het publiek oprezen en we zagen hem daarna nog in een levendig gesprek met een aantal geïnteresseerden. Het was eens te meer een boeiende avond.