20/03/2013
Gentrificatie. De kranten staan er tegenwoordig bol van. Al wordt het meestal niet zo genoemd, en gebruikt men liever eufemismen als ‘stadsvernieuwing’ of ‘stadsherwaardering’, of ‘het aantrekken van jonge gezinnen’. Want gentrificatie heeft ook negatieve gevolgen, zoals sociale verdringing of stijgende woningprijzen, waarop men liever niet teveel de nadruk legt.
Gentrificatie is een proces waar vele actoren bij betrokken zijn: vastgoedmaatschappijen en projectontwikkelaars, stedelijke en hogere overheden, en natuurlijk ook bewoners van allerlei pluimage. Gentrificatie gaat in de eerste plaats om (her)investeringen in de stedelijke woonvoorraad, maar nog over zoveel meer. Het heeft zijn impact op voorzieningen en activiteiten in wijken, en transformeert het publieke leven. Het verandert het sociale weefsel en de identiteit van wijken. Het ondermijnt meestal de levenskwaliteit voor lagere inkomensgroepen, en bevordert die van hogere inkomensgroepen. En in elke wijk of stad verloopt het op een andere manier.
Maarten Loopmans is als sociaal geograaf verbonden aan de afdeling geografie van de KU Leuven. Hij kent de Antwerpse situatie zeer goed onder meer door zijn recente studie naar de ontwikkelingen die zich in Antwerpen-Noord, het Eilandje en het Schipperskwartier hebben voorgedaan. Hij ontrafelt de diverse facetten en verschijningsvormen van gentrificatie in Antwerpen/België en beschrijft het proces als een strijd om de stedelijke ruimte, tussen verschillende belangengroepen. Die strijd speelt zich niet alleen af op de woningmarkt, maar ook in de publieke ruimte, de media, en op het Schoon Verdiep.