09/04/2013
N.a.v. de tentoonstelling op de UA
De Brusselse chemicus en grootindustrieel Ernest Solvay organiseerde in 1911 in het prestigieuze Hotel Métropole een eerste conferentie over radioactiviteit en kwantummechanica. Bij de 23 aanwezigen waren er 11 toekomstige Nobelprijswinnaars! Solvay had naam gemaakt met zijn uitvinding van natriumcarbonaat, dat bekend werd als soda en een belangrijke rol speelde bij de fabricage van zeep, papier, glas en textiel. Zijn fortuin gebruikte hij voor de oprichting van conferenties, sinds 1912 Solvayraden, over de stand van zaken in de fysica en de chemie. Deze legendarische wetenschappelijke onderonsjes van de grootste geleerden van de wereld, gepassioneerde onderzoekers met klinkende namen zoals Albert Einstein, Marie Curie, Max Planck, Ernest Rutherford, Louis de Broglie, Hendrik Anton Lorentz en vele andere, vonden plaats in een tijd waarin de klassieke, newtoniaanse wetenschap op haar grondvesten daverde, net de basissen van de kwantumfysica werden gelegd, het elektron en de atoomkern werden ontdekt en de beginselen van de relativiteitstheorie het licht zagen. Al deze ontwikkelingen betekenden ware revoluties in de fysica. In de tentoonstelling wordt uitgelegd hoe de toenmalige problemen met de elektromagnetische straling van zwarte lichamen, atoomspectra, radioactiviteit, fotoëlektrisch effect enz. werden opgelost door nieuwe inzichten in de fysica, die aanvankelijk niemand begreep. In 1927, 5 jaar na de dood van Solvay, telde de befaamde 5de conferentie, over elektronen en fotonen, bij de 29 aanwezigen 17 Nobelprijswinnaars! De Solvayraden, 23 over fysica en 21 over chemie, bleven tot in de dertiger jaren een belangrijk forum voor de ontwikkeling van de wetenschap, waaruit alle vernieuwingen van onze hedendaagse hoogtechnologische samenleving, zoals smartphone, gps, medische scanners, röntgenstralen, lasers, zonnecellen, supergeleiding, kernenergie, fotonica, informatie- en communicatietechnologie enz. zijn voortgesproten. Daarnaast hadden ze ook een grote impact op de filosofische inzichten in wetenschappelijke methodiek en benadering van de realiteit.
De twee fysici Karel Van Camp en Walter Simons zullen samen, met woord en beeld, de aanloop tot en de cruciale rol van de Solvayraden toelichten. Het wordt een boeiend verhaal over de evolutie van de klassieke natuurkunde tot de geboorte van de kwantumtheorie!